Broeders en zusters,
Sinds de coronapandemie in maart vorig jaar begon, heb ik 30 Woorden van Bemoediging voor de gelovigen van ons bisdom geschreven. Een eerste reeks van 12 brieven schreef ik tijdens de eerste crisis. Deze brieven zijn in september vorig jaar gebundeld in het boek Het verdriet van Brabant. Helaas was het in oktober noodzakelijk om een tweede reeks teksten te starten. Met deze 18de brief wil ik deze reeks afronden.
En de achtergrond zal helder zijn. De zorgen over corona worden snel minder. Dankzij de vaccinaties en de gunstige seizoeninvloed daalt het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames in rap tempo. De regering heeft daarom in versneld tempo versoepelingen afgekondigd. En ook de bisschoppen kunnen de parochies gelukkig veel meer ruimte geven. Afgelopen donderdag kreeg u daarover bericht. En de verwachting is dat in de loop van augustus verdere versoepelingen mogelijk zijn. Het nieuwe normaal is in zicht. Alles bijeen een reden tot grote dankbaarheid. Na vele maanden met allerlei beperkingen kunnen onze geloofsgemeenschappen hun vleugels weer gaan uitslaan. Laten wij hopen dat ik in het najaar geen derde reeks bemoedigingsbrieven hoef te schrijven. Niemand van ons zit immers op een nieuwe crisis te wachten.
Ideeënbus
Met de leden van het kapittel, de dekenraad, de priesterraad, de diakenraad en de lekenraad heb ik recent gesproken over de nabije toekomst. De ene pastor is creatiever dan de andere als het gaat om het vinden van nieuwe mogelijkheden om het kerkelijk leven na corona op gang te brengen. Dat is ook helemaal niet erg. Niet iedereen hoeft het wiel uit te vinden. Vandaar dat wij een ideeënbus willen vullen. Pastores en parochiebesturen zijn recent door vicaris-generaal Lamers aangeschreven om met ideeën te komen waarmee parochies binnen ons bisdom elkaar kunnen helpen. Hopelijk wilt u uw plannen voor het post-coronatijdperk vòòr 15 juli met ons delen (via communicatie@bisdomdenbosch.nl). Wij zullen dan kort daarna de verzamelde ideeën op het terrein van liturgie en catechese maar ook op het terrein van diaconie en gemeenschapsopbouw met de parochies delen. Laat maar vele bloemen bloeien als het gaat om het reactiveren van onze geloofsgemeenschappen.
Vakantie in aantocht
Veel mensen zijn nog wat voorzichtig als het gaat om reizen, zeker ook als gaat om buitenlandse reizen. Maar ook in eigen land kan prima vakantie worden gevierd. Persoonlijk zou ik met mijn zus een rondreis maken door het zuiden van Engeland. Maar wij hebben besloten een dergelijke reis nog even uit stellen. Dagjes uit, het lezen van boeken en gezellige maaltijden met familie en vrienden, zullen mij hopelijk de nodige ontspanning geven. Ik wens u allen een mooie vakantietijd. Thuis, in eigen land of wat verder weg. Ieder maakt hopelijk een goede en gewetensvolle keuze.
Synodale weg
Begin september beginnen de scholen weer. Meestal is dat ook het moment dat de parochies in een hogere versnelling gaan functioneren. In het nieuwe werkseizoen 2021-2022 zal ook uw aandacht worden gevraagd voor de algemene bisschoppenconferentie over de toekomst van onze Kerk die in oktober 2023 in Rome zal worden gehouden. Ter voorbereiding heeft onze paus een synodaal proces gepland. Op zondag 17 oktober zal ik dat proces in ons bisdom openen met een feestelijke Eucharistie in de Sint Jan. In de maanden daarna organiseren wij een consultatie van gelovigen binnen ons bisdom. Een en ander zal geschieden aan de hand van vragenlijsten die ons vanuit Rome zullen worden aangereikt. Drie kernwoorden rond de synode zijn al bekend: communio, participatie en missie. Ik kan mij voorstellen dat voor menig parochiaan deze woorden vrij abstract in de oren klinken. Maar met enige uitleg komen zij al veel dichter bij.
Communio betekent gemeenschap. Onze Kerk is, als zij trouw is aan het onderwijs van Jezus, een liefdesgemeenschap. Ignatius van Antiochië noemt al aan het begin van de tweede eeuw alle christelijke gemeenschappen een liefdesbond. Het tweede kernwoord is participatie. Door het doopsel, het vormsel en de Eucharistie zijn alle gelovigen geroepen om hun geloof actief gestalte te geven. Bij participatie mag je dus denken aan de verantwoordelijkheid van het doopsel voor de voortgang van de geloofsgemeenschap en de vormgeving van onze samenleving. Nauw verbonden daarmee is het woord missie. Tussen Kerk en missie mag je een isgelijkteken zetten. Een Kerk die niet missioneert, heeft haar vitaliteit verloren. Juist in onze dagen komen er tal van missionaire projecten van de grond. Zowel als het gaat om evangelisatie als in de diaconale betekenis van het woord. Wij zijn geroepen om mensen bij Christus en zijn Evangelie te brengen. En tegelijk liefdevol en dienstbaar te leven. Woord en daad blijven zo dicht bij elkaar. Voor de toekomst van de Kerk in onze streken moeten wij hopen dat de missionaire initiatieven vruchtbaar zullen zijn.
Vanaf oktober start dus het synodaal proces. Wij gaan samen (sun) op weg (odos). Het worden maanden van horen en goed luisteren om zo de geesten te kunnen onderscheiden. Wat zegt Gods Geest vandaag tot de Kerk van ’s-Hertogenbosch? Wij zullen dat, evenals alle andere bisdommen, doorgeven aan het synodesecretariaat in Rome. Uiteindelijk zal de oogst van het synodaal proces de bisschoppen, die aan de synode van oktober 2023 deelnemen, hopelijk inspireren om de koers van de Kerk van morgen uit te zetten. In verbondenheid met onze paus als de voorzitter van de liefdesbond.
Oprechte dank
In dit laatste Woord ter Bemoediging wil ik alle pastores, parochiebestuurders, religieuzen en alle andere gelovigen oprecht danken voor hun inzet sinds maart vorig jaar. In uitzonderlijke omstandigheden hebben wij zo goed mogelijk het kerkelijk leven instandgehouden. Binnenkort komt er voor de meeste een wat rustiger vakantieperiode aan. Laten wij daarna enthousiast de vleugels weer uitslaan en de geloofsgemeenschappen opbouwen. Samen onderweg in het vertrouwen dat Christus met ons meegaat op weg naar Gods toekomst.
Mgr. dr. Gerard de Korte